Statensingel


Singels

Tot het midden van de negentiende eeuw werden vuil en fecaliën afgevoerd via sloten en grachtjes. Er was nauwelijks sprake van doorspoeling en de stank was amper te harden. In 1854 werd in Rotterdam het singelplan van stadsarchitect W.N. Rose goedgekeurd. Hij ontwierp een lint van singels, die dagelijks met Maaswater werden doorgespoeld.

Landschapsarchitect J.D. Zocher ontwierp het tracé en zorgde voor de eerste openbare groenvoorziening. De zeven singels van het waterproject hebben in 2014 de status van beschermd Stadsgezicht gekregen: Westersingel (1859), Spoorsingel (1865), Noordsingel (1862), Crooswijksesingel (1862), Boezemsingel (1964), Provenierssingel (1896), Bergsingel (1903)

Later werden ook andere singels aangelegd, waaronder de Statensingel (eind jaren twintig van de 20e eeuw) een directe voortzetting van het waterproject van Rose. Rotterdam kent nu zestien singels met een totale lengte van twaalf kilometer.

Kunst aan de Statensingel

De statensingel loopt van Diergaarde Blijdorp tot de Prinsekerk aan de Schepenstraat. Langs de singel staan opvallende en meer verborgen kunstwerken, allen de moeite waard om nader te bekijken.

Fanny Blankers-Koen

Het bronzen beeld (1954) van Fanny Blankers-Koen van de Rotterdamse beeldhouwer Hans Rehm (1908-1970) staat op de Van Aerssenlaan tegenover de oude ingang van de Diergaarde op de kop van de Statensingel.
Fanny Blankers-Koen won als Nederlandse atlete in 1948 tijdens de Olympische Spelen in Londen vier gouden medailles. Daarnaast veroverde zij op de Europese kampioenschappen van 1946 en 1950 in totaal vijfmaal goud, verdeeld over vier verschillende onderdelen.

Sluitstenen bruggen

Ondanks het feit dat de Rotterdamse gemeenteraad in die tijd weinig oog had voor cultuur gaf ze in 1931 een aantal Rotterdamse kunstenaars de bescheiden opdracht om sluitstenen voor vier bruggen over de Statensingel te ontwerpen. De bruggen bevatten enkele prachtige, sculpturale sluitstenen: kunstwerkjes uit de avant-gardebewegingen van de jaren dertig.

Van Aerssenbrug

Ontworpen en gemaakt door Hendrik Chabot: Een masker en een jongen op een ezel. Henk Chabot verwierf van de Rotterdamse kunstenaars de meeste bekendheid en kreeg in 1993 een eigen museum tegenover Museum Boijmans.

Van Beuningenbrug

Ontworpen en gemaakt door de humoristische beeldhouwer Leendert Bolle, die ook de abstracte dierfiguren op de palen bij de entree van de diergaarde maakte.
Hij brengt met zijn sculpturen van Henry Ford en Charlie Chaplin – waarmee hij kennismaakte tijdens zijn reis door Amerika – een ode aan de grote iconen van de crisisjaren.

Statenbrug

Ontworpen en gemaakt door Herman Bieling.
Herman Bieling was fanatiek betrokken bij de internationale avant-garde en lid van de legendarische Rotterdamse kunstenaarsgroep De Branding. Hij toont met deze stenen maskers zijn interpretatie van het kubisme: ondiepe vlakken met expressieve koppen in grafische lijnen.

Dresselhuysbrug

Ontworpen en gemaakt door Adriaan van der Plas. Hij verbeeldde voor zijn sluitstenen een visventer en een vrouwen­gezicht, ingetogen in een organische stijl vol intimiteit. Tegelijk schemeren expressionistische invloeden door in de glooiende stilering.

Tegeltableaus portieken

Een aantal portieken aan de Statensingel zijn versierd met tegeltableaus ontworpen door de Rotterdamse kunstenaar Adrianus Marie van der Plas (1899-1974). Elk tableau bestaat uit 3 x 8 tegels. De tableaus hebben diverse thema’s zoals kunst, wetenschap, mythologie en Bijbelse- en maritieme voorstellingen.
De tegeltableaus zijn te vinden op de volgende adressen: Statensingel 62 t/m 72 en 92 t/m 102, Statenweg (even zijde) 140 t/m 182 en Statenweg (oneven zijde) 147 t/m 189. Daarnaast ook boven enkele portieken van de aansluitende zijstraten Lumeystraat en Paetsstraat. In totaal zijn er 34 tegel­tableaus geplaatst.

Gemaal

Het gemaal werd in 1923 gebouwd en in 2009 gerestaureerd. Het is het oudste nog bestaande gebouw van de wijk en ouder dan de singel zelf.
Het gemaal is een gemeentelijk monument waarin gigantische installaties staan opgesteld om nog altijd de waterhuishouding in de buurt op peil te houden. Het pompt regen- en afvalwater naar het gemaal op het Heemraadsplein, waarvandaan het richting de havens wordt gepompt.

 

Fanny Blankers-Koen
Statensingel
Van Aerssenbrug
Van Beuningenbrug
Dresselhuysbrug
Alle bruggen zijn aan de zijkanten voorzien van een karakteristiek, ijzeren ornament.
Tegeltableau portiek
Het gemaal van Blijdorp Foto: Collectie Stadsarchief Rotterdam, NL-RtSA_4029_PBK-1993-1198-01
Het gemaal van Blijdorp

Het Buitenmuseum Blijdorp is een bewonersinitiatief, mogelijk gemaakt door de Wijkraad Blijdorp en Blijdorpse Polder.